“`html

Türk Toraks Derneği’nden Elektronik Sigara Uyarısı

Elektronik sigaralar ve tütün ürünleriyle ilgili olarak Türk Toraks Derneği kritik bir ikazda bulundu. 16 bin farklı aromayla sunulan bu ürünlerin içeriği ise belirsizliğini koruyor.

e-Sigara ve Tütün Ürünlerinin Kullanımındaki Artış

Günümüzde gençler arasında e-sigara ve çeşitli tütün ürünlerinin kullanımı giderek artış gösteriyor. Nikotin ve akciğere asla çekilmemesi gereken zararlı kimyasallar ile ağır metaller içeren puff bar gibi elektronik sigaraların kullanımı, ABD’deki lise öğrencileri arasında yüzde 19.6 gibi yüksek bir orana ulaşmış durumda. Ülkemizde bu ürünlerin satışı yasak olmasına rağmen, gençler arasında benzer kullanım oranlarının olduğu düşünülüyor. Türk Toraks Derneği, 31 Mayıs Tütünsüz Dünya Günü dolayısıyla dikkat çeken açıklamalarda bulundu. Dernek yetkilisi Doç. Dr. Nilüfer Aykaç, “Tütün endüstrisi, çocuklar ve gençler gibi savunmasız grupları hedef alarak, onlara özel olarak tasarlanmış ürünlerle yeni bağımlılar yaratmaya devam ediyor. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), tütün ürünlerinin reklamını yasaklamış olsa da, tütün endüstrisi hala saldırgan pazarlama stratejileri ile yeni kullanıcılar kazanmakta ve mevcut kullanıcıları bağımlı hale getirmekte. Renkli ambalajlar ve tatlandırılmış aromalarla, sosyal medya üzerinden yapılan kampanyalar, bu tehlikeli pazarlama faaliyetlerinin bir parçasıdır” ifadelerini kullandı.

Dünyada 37 Milyon Çocuk Tütün Ürünü Kullanıyor

Dr. Sinem Can Oksay, bu konuda çarpıcı rakamlar paylaştı: “Dünya genelinde 13-15 yaş arası 37 milyon çocuğun tütün ürünü kullandığı ve bu yaş grubunun e-sigara kullanım oranlarının yetişkinlerden daha yüksek olduğu düşünülüyor. Kanada’da 16-19 yaş grubundaki e-sigara kullanımı 2017-2022 yılları arasında iki katına çıkarken, İngiltere’de genç kullanıcı sayısı son üç yılda üç kat arttı. Amerika Birleşik Devletleri’nde lise öğrencileri arasında e-sigara kullanım oranı, 2011’de yüzde 1.5 iken, 2020’de yüzde 19.6’ya ulaşmıştır. Geçtiğimiz yıl CDC 2024 verilerine göre, ABD’de 1.5 milyon öğrencinin hala aktif olarak e-sigara kullandığı kaydedilmiştir. Bu kullanıcıların yaklaşık yüzde 25’inin ortaokul öğrencisi olduğu tahmin edilmektedir. Bu oranların Türkiye’de de “en az bu seviyelerde” olduğu düşünülmektedir. Türkiye’de e-sigara denemelerinin oranı, farklı bölgesel araştırmalara göre yüzde 15-20 arasında değişiklik göstermektedir.

Sosyal Medyanın Rolü

Dr. Oksay, e-sigara algısının sosyal medya üzerinden yaratılan ‘masum’ imaj ile daha da güçlendiğini vurgulayarak, “Çocuklar ve gençler arasında elektronik sigara kullanımının artmasının temel sebebi, sosyal medya içerik üreticileri tarafından yapılan reklam ve tanıtımlardır. Bu ürünlerin pazarlama içerikleri, sosyal medya platformlarında yaklaşık üç buçuk milyar kez görüntülenmişken, bu ürünlerin zararlarıyla ilgili bilgilendirici yayınlar oldukça az görüntülenmektedir. Çocukların ve gençlerin yüzde 80’inin bu ürünlerin zararları hakkında bilgi eksikliği bulunmakta ve bu durum, tütün endüstrisinin manipülatif pazarlama stratejileriyle sağladığı yanlış algıların sonucudur.” ifadelerinde bulundu.

16 Bin Farklı Aroma

Dr. Oksay, e-sigaraları cazip hale getiren en önemli unsurlardan birinin aromalar olduğunu ve bu aromaların gençler tarafından tütün ve nikotin ürünleri kullanımına başlayışında etkili olduğunu belirtti. “E-sigaralarda kullanılan yaklaşık 16 bin farklı aroma, tütünün sertliğini gizleyerek gençlere bağımlılık kapısını açıyor. Tütün endüstrisi, bu renkli ve dikkat çekici ambalajlarla, ürünlerini zararsız olduğu yönünde bir algı yaratmak için pazarlıyor. Bu durum, gençlerin bağımlılık riskiyle karşı karşıya kalmasına sebep olmaktadır. 31 Mayıs Tütünsüz Dünya Günü’nün bu yılki teması “Yalanları ifşa et, hayatları koru: tütün ve nikotin endüstrisinin maskesini düşür” mesajını taşımaktadır. Tütün endüstrisinin çocuklar ve gençler üzerindeki manipülatif pazarlama çabalarına karşı etkin mücadele gerekmektedir.”

E-Sigaralarda Uyuşturucu Madde Riskine Dikkat

E-sigara kullanımıyla ilgili potansiyel uyuşturucu madde riskine değinen Dr. Oksay, “E-sigaralarda bulunan toksik maddeler ve ağır metaller, sağlık sorunlarını artırmakta ve bu durum da toplumda yaygın şekilde e-sigara kullanımının artmasıyla birlikte daha da belirgin hale gelmektedir.” dedi. Türk Toraks Derneği Merkez Yönetim Kurulu Üyesi Doç. Dr. Nilüfer Aykaç, tütün ürünleri kullanım oranlarında son yıllarda artış olduğunun altını çizerek “Göğüs hastalıkları uzmanları olarak, e-sigara kullanımıyla ilişkili pnömotoraks ve EVALİ vakalarıyla giderek daha fazla karşılaşmakta olduğumuzdan endişe duyuyoruz. Tütün endüstrisinin gençler arasında bağımlılığı artıran e-sigara pazarını genişletmesi kabul edilemez bir durumdur.” şeklinde konuştu.

Türk Toraks Derneği, tütün ve tütün ürünleri konusunda mevcut yasaların bir an önce uygulanmasını ve ulusal tütün kontrol çalışmalarının etkin bir şekilde sürdürülmesini talep etmektedir. (BSHA – Bilim ve Sağlık Haber Ajansı)

“`